Acil Durum Müdahale Yöntemleri ve Ekiplerin Görevleri

İşyerlerinde Acil Durumlar Hakkında Yönetmelik’in 10 uncu maddesinin birinci fıkrası uyarınca; işveren tarafından acil durumların meydana gelmesi halinde uyarı verme, arama, kurtarma, koruma, tahliye, haberleşme, ilkyardım ve yangınla mücadele (söndürme) gibi uygulanması gereken acil durum müdahale yöntemlerinin belirlenmesi ve yazılı hale getirilmesi gerekmektedir.

İşyerlerinde Acil Durumlar Hakkında Yönetmelikte belirtildiği üzere işyerinde herhangi bir acil durum meydana geldiğinde yapılacakların önceden planlanması açısından acil durum müdahale yöntemlerinin oluşturulması önemlidir. Oluşturulan bu yöntemler acil durum planlarında belirtilir ve acil durumlarla ilgili işyerlerinde çalışanlara bilgi ve eğitim verilirken de bu yöntemlere yer verilir.

Acil durum meydana geldiğinde müdahale esnasında da birçok olumsuzlukla karşılaşılabilmektedir. Bunlardan bazıları aşağıda belirtilmiştir:

• Zorlu müdahale şartları; yakından müdahale edememe, ulaşım zorlukları, açık alanlarda zorlu hava şartları, başka yüksek riskli durumlar (hasar görmüş bina çökmesi, kimyasal madde patlamaları vb.)
• Duygusal ve psikolojik olumsuz etkiler; ölü ve yaralı sayısının çokluğu, insanların hayatlarının kurtarılması için hissedilen büyük sorumluluk, zaman kısıtı vb.
• Fiziksel yorgunluk; müdahale esnasında yapılan taşıma işlemleri, uzun müdahale saatlerinden kaynaklanan bitkinlik durumları vb.

Acil durum müdahale yöntemleri işyeri için belirlenen her acil durum için oluşturulur. Bu yöntemler süreç akış şemaları şeklinde veya makine ve ekipmanların üzerinde yer alan talimatlar gibi maddeler halinde de hazırlanabilir.

İşyerlerinde Acil Durumlar Hakkında Yönetmeliğin 10 uncu maddesinde belirtildiği üzere acil durum müdahale ve tahliye yöntemleri oluşturulurken 27/11/2007 tarihli ve 2007/12937 sayılı Bakanlar Kurulu Kararıyla yürürlüğe konulan Binaların Yangından Korunması Hakkında Yönetmelik hükümleri de ayrıca dikkate alınır.

Bu çalışmada ele alınan her acil durum için müdahale yöntemleri oluşturulmuştur. Bunlardan bazıları süreç akış şemaları şeklinde, bazıları ise talimat formları şeklinde maddeler halinde sıralanmıştır. Ele alınan acil durumlar için hazırlanan yöntem ve prosedürler örnek amaçlı hazırlanmış olup değiştirilebilir veya geliştirilebilir.

Yangın İçin Acil Durum Müdahale Yöntemi

• Telaşa kapılmadan çevrede yangın ihbar düğmesi varsa ona basılmalıdır.
• Acil Çağrı Merkezi numarası “112” aranarak yangın bildirilmelidir.
• Yangının adresi en kısa ve doğru şekilde, mümkünse yangının cinsi ile birlikte (bina, benzin, ahşap, araç vb.) bildirilmelidir.
• İtfaiye gelinceye kadar mümkünse yangını söndürmek için eldeki mevcut imkânlardan yararlanılmalıdır. Yangın kapalı alandaysa yayılmasını önlemek için kapı ve pencereler kapatılmalıdır.
• Bunlar yapılırken kendimiz ve başkaları tehlikeye atılmamalıdır.
• Eğer alevler çoğalmışsa ve binadan çıkış olanaksızsa, dolap vb. yerlere saklanılmamalı, pencereden dışarıdakilerle iletişim kurulmaya çalışılmalıdır.
• Dumandan boğulmamak için yardım gelene kadar eğilerek ve sürünerek hareket edilmeli, ağız ve burun ıslak bez ya da mendille kapatılarak nefes alınmalıdır.
• Duman ve yanık kokusu başka odadan geliyorsa kapılar açılmamalı, kapıya dokunulmamalıdır.
• Kıyafetiniz alev almışsa, koşmadan yere yatarak yuvarlanılmalıdır. Battaniye türü örtüler alınarak alevler boğulmaya çalışılmalıdır.
• Eğer vücudumuzda yanık varsa, hemen soğuk suya tutulmalıdır. • Acil durum ekiplerinin talimatları çerçevesinde gösterilen doğrultuda acil çıkıştan çıkarak toplanma yerine gidilmelidir. Burada yapılacak sayıma dâhil olunmalıdır.

Patlama İçin Acil Durum Müdahale Yöntemi

• Patlama anından hemen sonra en yakındaki acil durum düğmesine basılmalıdır.
• 112 Acil Çağrı Merkezi aranarak patlama ve yaralılar hakkında bilgi verilmelidir.
• Acil durum ekiplerinin talimatları çerçevesinde gösterilen doğrultuda acil çıkıştan çıkarak toplanma yerine gidilmelidir. Burada yapılacak sayıma dâhil olunmalıdır.
• Acil durum ekiplerinden belirlenen personel, işyerinin doğalgazını, elektriğini kesmelidir. Patlayıcı kimyasalların tehlike teşkil edip etmediğini kontrol ederek hareket etmelidir.
• Yangın söndürme ekibi, patlamadan sonra yangın çıkmasını veya büyümesini önlemek için acil durum ekipmanlarıyla söndürme işlemlerine başlamalıdır.
• Kurtarma ekibi çalışanların patlamanın olduğu bölgeden ve tüm işyerinden tahliye edilmesini ve toplanma yerine ulaşmalarını sağlamalıdır. Yaralı olmayanlara toplanma yerine ulaşmaları konusunda yardımcı olduktan sonra yaralıların arama ve kurtarma işlemlerine başlamalıdır.
• İlkyardım ekibi, yaralılara ilk müdahaleyi yapmalıdır.
• Patlamayla ilgili görevlilere bilgi verilmelidir. Sonrasında hazırlanan raporlara katkı sağlanmalıdır.

Doğal Afetler İçin Acil Durum Müdahale Yöntemleri

a) Deprem İçin Acil Durum Müdahale Yöntemi

b) Sel İçin Acil Durum Müdahale Yöntemi

• Panik yapılmadan çalışanlara haber verilmelidir.
• Acil durum alarm düğmesine basılmalıdır.
• Vanalar kontrol edilip borularda kaçak olup olmadığı kontrol edilmelidir.
• Sel sularının işyerine girme ihtimali var ise açık pencere ve kapılar kapatılarak bu sınırlandırılmalıdır.
• Değerli eşya ve ekipmanlardan taşınır olanlar toplanma yerine taşınmalıdır.
• Doğalgaz ve elektrik tesisatı kapatılmalıdır.
• İşyeri binasının su girebilecek yerlerine bariyerler kurulmalıdır.
• Mümkünse suyun kanalizasyona doğru yönlendirilmesi sağlanmalıdır.
• Sel için belirlenmiş toplanma yerine acil durum ekiplerinin talimatlarına uyarak gidilmeli ve burada sayıma katılım sağlanmalıdır.

Gıda Zehirlenmesi İçin Acil Durum Müdahale Yöntemi

Gıda zehirlenmesi için acil durum müdahale yöntemi örneği aşağıda verilmiştir.

Sabotaj için Acil Durum Müdahale Yöntemi

Sabotaj için acil durum müdahale yöntemi örneği aşağıda verilmiştir.

Görevlendirilecek Çalışanların Belirlenmesi ve Kriterleri

İşyerlerinde Acil Durumlar Hakkında Yönetmeliğin, “Acil Durum Ekipleri ve Görevler” başlıklı 11 inci maddesi gereğince, işyerlerinde acil durumlara müdahale ve acil durumlarla mücadele aşağıda yer alan acil durum ekiplerini oluşturur:

• Söndürme ekibi
• Koruma ekibi
• Kurtarma ekibi
• İlkyardım ekibi

İş Sağlığı ve Güvenliğine İlişkin İşyeri Tehlike Sınıfları Tebliği Ek’inde yer alan listeye göre işyerlerinin bulunduğu NACE koduna göre tehlike sınıfı ve işyeri çalışan sayısına göre ekiplerde görevlendirilecek kişi sayıları farklılık gösterecektir.

Yangın Söndürme Ekibinin Görevleri

• Yangın çıktığını öğrenir öğrenmez ekip başı yangını itfaiyeye ve ilgili kişilere en kısa zamanda telefonla haber verir ve itfaiyeye yangın yerini tam adresini çıkış saatini ve yangının türünü bildirir.
• Yangın haberi ulaştığında, yangın yerine gelerek yangının ne tür yangın olduğunu belirleyerek iş yerindeki yangın söndürme malzemelerini kullanarak yangını söndürmeye ve kontrol altına almaya çalışır.
• Yangın içerisinde kalmış herhangi bir canlı belirlediklerinde kurtarma ekibine bildirerek kurtarılmasını sağlar.
• İtfaiye ekibi geldikten sonra söndürme çalışmaları itfaiye ekibine bırakılır, yalnızca yardım istendiği durumlarda itfaiye ekibine yardımcı olunur.
• Yangın bölgesinin çevresini güvenlik şeritleriyle çevirerek, ilgisiz şahısların yangın bölgesine girmesini engeller.
• Gelecek itfaiye ve ambulans araçlarına yardımcı olmak amacıyla güzergâh üzerindeki araçların ve diğer engellerin kaldırılmasını sağlayarak yol gösterir.
• Yangın söndürüldükten sonra çevre güvenlik önlemlerini sürdürerek yangın yerinin temizlenmesini sağlanması ve diğer ekiplerle birlikte yangının çıktığı yer, çıkış nedeni, yangın söndürme çalışmaları, yangın sonrası maddi hasar ve diğer kayıplarla ilgili belirlenmesi ve rapor hazırlaması hususlarında yardımcı olur.

Kurtarma Ekibinin Görevleri

• En hızlı şekilde teçhizatları ile birlikte yangın yerine ulaşır ve yangın söndürme ekibinden alınacak bilgiler ışığında arama, kurtarma ve tahliye çalışmalarına başlar.
• Kendi can güvenliklerini tehlikeye atmadan yangın içerisinde kalan canlılara gerekli teçhizatı kullanarak ulaşmaya çalışır.
• Kurtardıkları canlıların ilkyardımı için ilkyardım müdahale bölgesine taşınmasını sağlar.
• Yangın içerisinde kurtarılması öncelikli malzemeler ve eşyalar varsa bunların yangın dışına çıkarılması çalışmalarını yapar.
• İtfaiye ekibi geldikten sonra itfaiye ekibine arama kurtarma çalışmalarında yardımcı olur. • Yaşlı, engelli, hamile ve kreşteki çocuklar gibi özel politika gerektiren gruplarla acil durumlarda yardımcı olmak üzere bu ekipten bir sorumlu ilgilenir.

Koruma Ekibinin Görevleri

• Acil durum nedeniyle ortaya çıkması muhtemel panik ve kargaşayı önler.
• Acil durum ekipleri arasındaki koordinasyon işlerini gerçekleştirir.
• Sayım işlerini yürütür.
• Gerektiğinde ilgili ulusal ve yerel kurumların müdahale ekiplerine bilgi verir.

İlkyardım Ekibinin Görevleri

• İlk yardım müdahalesi gerektiren acil durumlarda ilk müdahaleyi yaparak en seri şekilde en yakın sağlık merkezine gönderilmelerini sağlar.
• Olay yerine gelecek olan ambulans ve sağlık ekibine, ilkyardım ekibi yardımcı olur.

 

Kaynak: İSGGM Yayınlari

acil durum ^^description^^ İşyerlerinde Acil Durumlar Hakkında Yönetmelikte belirtildiği üzere işyerinde herhangi bir acil durum meydana geldiğinde yapılacakların önceden planlanması açısından acil durum müdahale yöntemlerinin oluşturulması önemlidir. blog