İşyerinde Psikososyal Risk Etmenleri

Psikososyal tehlike, iş tasarımının, örgütlenmesinin ve yönetiminin ve gerçekleştirildiği toplumsal ve çevresel koşulların psikolojik, toplumsal veya fiziksel hasara yol açma potansiyeli taşıyan boyutlarıdır.

İşin gerekleri işçinin bilgi, beceri ve gereksinimleriyle çatıştığında (nicel aşırı yük, nitel düşük yük) ve özellikle işçinin işi üzerindeki denetimi ve işi ile ilgili sosyal desteği yetersiz olduğunda, iş ve yarattığı psikososyal tehlikeler stres yapıcı özellik kazanarak sağlığı etkilemeye başlar ve psikososyal riskleri oluşturur. Peki stres nedir?

Stres

Günlük yaşamda karşılaşılan olayların, insan ilişkilerindeki baskının sonucu hissedilen sıkıntı ya da zorlanma durumu olarak tarif edilebilir.

İşin strese yol açan özellikleri, işin yapıldığı koşullar ve iş çevresi ile işin içeriği olarak iki ana bölümde incelenmektedir.

Stresin Kişiye Etkileri

1. Stresin Fiziksel Sonuçları

Kalp atışlarının artması, çarpıntı, ateş basması, baş dönmesi, nefes darlığı, boğazda yutkunma güçlüğü, titreme, baş ağrısı, mide ve kaslarda gerginlik, hazımsızlık, yorgunluk, göğüs ağrısı, hiper tansiyon, cinsel iktidarsızlık, şeker hastalığı, egzama, sedef hastalıkları, saç ve kıl dökülmesi kireçlenme, migren ve kronik baş ağrıları.

2. Stresin Davranışsal Sonuçları

Çeşitli araştırmalara göre iş stresiyle sigara ve çay, kahve tüketiminin artması, madde bağımlılığı, uyku bozuklukları işe devamsızlık gibi davranışsal sorunlar arasında ilişki vardır.

Stresin İşe Olan Etkileri

• Performans Düşüklüğü
• Çalışan Devir Hızı (turnover)
• İşe Devamsızlık (absenteeism)
• Yabancılaşma
• Çatışma

1. İşin yapıldığı koşullar

1.1. Örgütsel kültür ve işlev

1.2. Örgütteki rol

• Rol belirsizliği,
• Rol çatışması,
• Rol yetersizliği,
• Kişilerle ilgili sorumluluk.

1.3. Kariyer gelişimi

• İş güvencesizliği ve düşük ücret,
• Statü uyuşmazlığı.

1.4. Karar serbestisi ve denetim

1.5. İşte kişiler arası ilişkiler

• İşte şiddet,
• Taciz (mobbing).

1.6. İş - Ev çatışması

• İş ve aile,
• Boş zaman yetersizliği,
• Değişim.

2. İşin İçeriği ve İş Çevresi

2.1. İş çevresi ve teçhizatı

• Nem,
• Sıcaklık,
• Aydınlatma,
• Titreşim,
• Gürültü,
• Toz,
• Temizlik ve bakım,
• Kişisel koruyucu donanım (KKD).

2.2. Görev tasarımı

• Yarı vasıflı-vasıfsız çalışma,
• Belirsizlik.

2.3. İş yükü ve iş hızı

• İş yükü,
• İş hızı ve zaman darlığı.

2.4. Çalışma saatleri

• Vardiyalı çalışma,
• Uzun süreli çalışma.

Kaynak: İş Sağlığı ve Güvenliği Genel Müdürlüğü Broşürü

Psikoloji ^^description^^ Psikososyal tehlike, iş tasarımının, örgütlenmesinin ve yönetiminin ve gerçekleştirildiği toplumsal ve çevresel koşulların psikolojik, toplumsal veya fiziksel hasara yol açma potansiyeli taşıyan boyutlarıdır. blog